هدف از نوشتن این تاپیک اشنایی با جنگنده اف-7 بود. جنگنده ایی که در اذهان به بدترین هواپیمای دنیا تبدیل شده بود, هواپیمایی همه از آن به عنوان هواپیمایی که بسیار ضعیف ,برد محدود ,و عدم داشتن تسلیحات پیشرفته یا سیستم های آویونیک کم قدرت یاد میکردند. اما اصل این قضیه این است که این هواپیما هم مانند تمامی هواپیما های دنیا بی نقص نبوده و دارای ایراداتی بوده که غیر قابل انکار است, اما این یک طرف ماجرا هست! مهم ترین مشکل دولت چین برای این هواپیما این بود که قبل از برسی کامل و دقیق به طرح کپی سازی از میگ -های 21 روسی دست به تغییراتی در این هواپیما زد.( مقصر اصلی چین است) که به دلیل داشتن مسایل سعی و خطایی اقدام به فروش این جنگنده با قیمت بسیار پایین به ملل ( کم درآمد) کرد. همین ترفند برای کشور چین بسیار مفید بود, زیرا که با فروش این هواپیما هزینه تحقیقات بر روی این هواپیما برای خیلی سودمند شد.در عین حال با به کار بردن این هواپیما توسط کشورهای کاربر عیوب این جنگنده به مرور زمان بیرون می افتاد و آنها در جهت رفع آن با عنوان ارتقای آها بر می آمدند. هواپیمایی که در حوالی سال 45 تا 50 شمسی ساخته شد و تا الان هم که همه ما در کنار هم هستیم بر روی این هواپیما برسی هایی انجام میشود!( که در اصل هواپیما سازی اشتباه است!!-چون باید تمامی عیوب رفع, و سپس تجارت آنها اغاز شود) که این نشان دهنده تلاش محدود چین برای این هواپیما بود ! مثلا هواپیمایی مثل اف-16 الان دیگر دستخوش هیچ گونه تغییراتی نیست( مگر به سفارشات خاص) چون طرح طبق یک روند ارتقای متعادل پیش رفته یعنی از اول اینگونه نبوده تا با داشتن یک الگوی اولیه اقدام به فروش کنند.به هر حال جنگنده اف-7 مقصر نبوده چون توانایی هایی را که هر هواپیمای جنگی رهگیر شکاری دارد را با خود یدک میکشد.این توانایی ها مثل داشتن یک رادار با برد مناسب با هواپیما ( بیش از 50 کیلومتر)-حمل موشک های قدرتمند کوتاه برد( مازیک R-550 -سایدویندر)-سرعت مافوق صوت- و غیره را دارد!
در ضمن مهمترین مزیت اف-7 سازگاری کامل با هرگونه سیستم آویونیکی یا رزمی میباشد, که مزیت بسیار بالایی است. اف-7 های نیروی هوایی کشور ما نیز از اصل داشتن مرغوبیت کم بی بهره نبوده اند , چون کمی خرید آنها از چین زود اقدام شد.( هر چه دیر تر خریده میشدند- کامل تر بودند)هرچند طر حایی امروزه برای ارتقای انها در نظر گرفته شده!


میگ-21 F یک جنگنده رهگیرکوتاه برد است و اولین الگو از نمونه های میگ-21 بود.اما همین نمونه یکی از هواپیماهایی است که پس از سرویس شدن از طرف خیلی از کشورهای جهان مورد استفاده قرار گرفته و آنها را مسلح کرده است.E-5 نمونه اولیه میگ 21 بود که اولین پروازش را در سال 1955 انجام داد نمایش پرواز در انظار عمومی مردم و در نمایشگاه هوایی در فرودگاه توشینو در موسکودر ژوئن 1956 انجام شد.میگ های 21 اغلب درجنگ ویتنام علیه هواپیماهای ایلات متحده به کار گرفته شد. مابین 26 آوریل 1965 تا 8 ژانویه 1973 فانتوم ها و B-52 های نیروی هوایی امریکا 68 فروند از میگ های 21 را زدند.بیش از 30 کشور از ملل دنیا به اضافه دوستان کشور امریکا با جنگنده میگ 21 پرواز کرده اند.حداقل 15 نگارش از میگ 21 خارج از کشور شوروی تولید شده است.براورد ها چنین است که بیش از 8000 فروند از این جنگنده ساخته شده است که این آمار بیشتر از تولید سایر جنگنده ها میباشد.

تولید این هواپیما در چین به اندازه ایی بود که در هر ماه 14 فروند از این هواپیما را تولید میکردکه در درجه اول آنها را برای صادرات می ساخت!
در سال 1995 پیشنهاد شد که تا سال 2005 حدود 1000 فروند دیگر از این هواپیما تولید شود. اما در حقیقت موجودی خود نیروی هوایی چین 500 فروند پیشنهاد شده است. هواپیمای میگ 21 از سوی ایالات متحده امریکا تحت برنامه خارجی Materiel Acquisition/Exploitation را کسب,و YF-110 را انتخاب کرد.

در سال 1961 دولت شوروی لیسانس کارخانه میگ-21 F-13 را که با موتور R-11 F300 پیش میرفت را به دولت چین تحویل داد.زمانی که تعدادی از هواپیماها و کیت های CKD یا اجرا کننده های ضربتی تحویل داده شد, اما تکنیک های لازم را به طور کامل ارائه نکردند. سری اول هواپبماهای ساخته شده چین در فوریه 1964 آغاز شد و با نام J-7 استفاده شد! طرح اصلی ساخت جنگنده های اف-7 در سالهای 1964-65 به کمپانی چنگدو واگذار شد و قرار شد که کمپانی های گیژو و شینیانگ موتور جنگنده J-7 را تولید و پشتیبانی و حمایت کنند تا زمانی که تولید آن به طور کامل توسط خود چین آغاز شود.اما این طرح ها با شروع انقلاب فرهنگی در چین تحت تاثیر قرار گرفتند.
آزمایشات استاتیکی در نوامبر 1965 کامل شدند.اولین پرواز جنگنده J-7 ساخته شده توسط شینیانگ در 17 ژانویه 1966 انجام شد.تولید جنگنده اف-7 کمپانی چنگدو در ژوئن 1967 سروع شد.طرح ارتقای J-7II ها از سال 1975 شروع شد و اولین پرواز را در 30 دسامبر 1978 تایید شد و قرار تولید کامل به سال 1979 موکول شد.طرح توسعه F-7M ها در سال 1981 شروع شد.(در سالهای اولیه جنگ تحمیلی).J7 III اولین پروازش را در 26 آوریل 1984 انجام داد. افشای طرح اف-7 M در اکتبر 1984 , و تولید آن در دسامبر 1984 آغاز شد. قرار بر این شد که این هواپیما ها را با نام ایر گارد بنامند.اولین تحویل اف-7 های P به پاکستان بود که در سال 1988 انجام شد.اولین اف-7 با نام F-7MP در اواسط سال 1988 با پاکستان تحویل داده شد.اولین اجرای عمومی F-7MG در نوامبر 1996 انجام شد.در سال 1988 چین ابتدا 20 فروند از 60 فروند جنگنده اف-7 اسکای بولتز را به پلکستان تحویل داد.با ارتقای اف-7 های ظاهرا این طور به نظر میرسید که کراچی به داشتن یک هواپیمای کاملا بومی چینی متمایل شود.
جنگنده های اف-7 پاکستان


نمونه های تولیدی فعلی از جت جنگنده اف-7
J-7: نمونه تولیدی اولیه برای گرفتن مجوز از شوروی -ساخته چین / شینیانگ - به تعداد خیلی کم
J-7 I: نمونه اولیه تولیدی جنگنده اف-7 برای نیروی هوایی چین( به سال 1967) که توسط چنگدو ساخته شد.مجهز به توپ 30 میلیمتری و ورودی مخروطی متغیر , این هواپیما برای تولید زیاد مورد قبول واقع نشد,چون کاناپه( صندلی خلبان ) آن مشکلاتی داشت , همچنین از لحاظ ایجکت کردن نیز مسائلی برای ان پیش میامد.
F-7 A: نمونه صارداتی از J-7 I بود که برای آلبانی و تانزانیا صادر شد.
J-7 II: نمونه تغییر داده شده و بهر توسعه داده شده J-7 I بود که از موتور توربوجت WP7B با قدرت تراست 9700 پوند و در حالت پس سوز 13450 پوند استفاده میکرد.همچنین مخزنی به اندازه 720 لیتر هم داشت. برای این منظور مخزن داخلی (وسطی ) هواپیما تا حدودی افزایش یافته بود.در این نمونه سطح ترمز بر پایه سکان عمودی منتقل شد تا اجرای فرود در فرودگاه ها راحت تر باشدو مسافت طی شده کوتاه تر باشد. مشکلات سایبان که موقع ایجکت ایجاد مشکل میکرد برطرف شد و به دنبال آن سایبان قبل از اینکه ایجکت انجام شود پرتاب میشد.نمونه صندلی جدیدی که چنگدو پیشنهاد کرده بودقابلیت ایجکت در ارتفاع صفر و سرعت های کم { 135 نات یا 250 کیلومتر) را داشت.سیستم قطب نمای جدید لانژو روی آن نصب شد.تولید انبوه این مدل از اف-7 بسیار بعید به نظر میرسد چون با به وجود آمدن نمونه های J-7 III , و F-7MG دیگر نیازی شاید به تولید این ورژن نباشد.
F-7B: این مدل از اف-7 نمونه صادراتی هم داشت به نام این مدل از اف-7 توانایی شلیک موشک های R-550 ماژیک فرانسوی را داشت.تعداد 150 فروند از این مدل که شامل F-7M و F-7B میشد را طی سالهای 1982 تا 1983 به مصر, عراق و سودان فروختند.
JJ-7: مدل اموزشی و 2 سرنشینه از اف-7 بود که چینی ها ساختند,این مدل را از ورژن میگ-21 U ( مونگول A ) طراحی کرده بودند. این مدل را کمپانی گیژو در سال 1981 ساخت. FT-7 هم نمونه صادراتی از این هواپیما بود.صندلی ایجکت این مدل ساخت چین بود و نمونه کپی شده مدل اصلی روسی بود , با این تفاوت که نمونه روسی آن از غیر قابل اعتمادتر بود.
FT-7A: چین یک سری از اف-7 های اموزشی را به مصر داده بود و بعد از دیدن مشکل داشتن صندلی های ایجکت روسی آنه که ( اصلی بودند) پیشنهاد داد که انها را بازبینی کندو نمونه های ساخته شده توسط خودش را که در آنها ابتدا سایبان کنار میرفت و سپس صندلی پرتاب میشد را به جای مدل قبلی جاسازی کند.
JJ-7II A: نمونه ارتقا داده شده از مدل JJ-7 II بود که با اویونیک غربی مجهز شده بود مثلا HUD انگلیسی مدل 956 داشت.که امروزه به یک استاندارد برای جنگنده های J-7 تبدیل شده است. F-7 W نیز اولین مدل صادراتی از اف-7 بود که این مدل HUD را داشت. در این مدل تغییراتی در سایبان ها و شیشه های پشت اف-7 داده شد که امروزه از همین مدل دیگر استفاده میشود.
مدل های FT-7B با داشتن آویونیک ساخت کمپانی راکول که از این آوینک برای دیگر مدل های بعدی نیز استفاده کردند.همچنین F-7MB که اولین مدل از اف-7 بود که چهار نقطه حمل مهمات داشت.
نمونه ایی از هواپیمای اف-T 7



F-7M AIRGUARD :




نمونه بهتر و ارتقا داده شده از J-7II بود که آویونیک غربی داشت, و مخصوص صادرات بود.داشتن سیستم های آوینونیک انگلیسی مثل رادار مارکونی( GEC ) مدل 226 اسکای رنجر و HUD مدل 956 و موتور های WP-7B و WP-7BM را میتوان نام برد - ایر گارد دارای یک بال کاملا متفاوت بودکه این امکان را به ان داده بود که در هنگام فرود و تیک اف مسیر کوتاه تری را به اندازه 20 % مدل های قبلی بپیماید. در عین حال با افزایش حالت آیرودینامک در ان در هنگام اجرای نبرد های هوایی , هواپیما بسیار سریع تر شده بود( با همین تغییر حالت در بال ها)
طبق ادعا های مشتریانی که اف-7 ها را خریده اند روی هم رفته ایرگارد 40% از میگ 21 در اجرای عملیات هایی( که از ان خواسته میشود) موثرتر بوده است.همچنین ایرگارد ها توانایی شلیک موشک های هوا به هوای فرانسوی ماژیک R-550 و موشک PL-7 را دارند. ایر گارد ها در سال 1980 به مصر و میانمار فروخته شدند. تا پیش از سال 2000 ازمایشات مختلفی از سوی چینی ها بر روی اویونیک و رادار این هواپیما انجام شد که سعی شد از مدل های دیگر استفاده شود که بعضی از آنه درست نشدو بنابر این تصمیم گرفته شد که سیستم های دیگری را روی ان آزمایش کنند.

J-7MP : بعد از حدود 2 سال استفاده نیروی هوایی پاکستان از ایر گاردها( اف- های M ) در سال 1980 20 فروند از آنها را به کشور چین بازگرداند, هدف از ارسال ایر گارد های پاکستانی ارتقای آنها بود, پاکستان در خواست کرده بود که سیستم های آویونیک و تسلیحاتی این جنگنده را تغییر دهند, به دنبال آن چین 24 فروند از اف-7 های ایرگارد را آپگیرد کرد!برای مثال رادار اسکای رنجر گرینف( اف-آی-ای-آر) ایتالیایی (226- مارکونی GEC ) همچنین ایرگاردهای پاکستانی را به قابلیت حمل و شلیک موشک های سایدویندر AIM-9 ارتقا دادند. رادار ایتالیایی 55 کیلوگرم وزن داشت و آنتن آن یک صفحه مسطح مشبک بود. برد رادار اف-7 های ایرگارد بیش از 50 کیلومتر بودبا این حال رادار انگلیسیتنها 42 کیلوگرم وزن داشت که آنتن آن سهموی شکل( نیم دایره ایی ) بود. اما تنها برد آن 15 کیلومتر بود. اما هر دو رادار از لحاظ طول عمر و کیفیت دارای میانگین عمر 200 ساعت را داشتند.J-7MP را به طور انحصاری بنابر نیاز نیروی هوایی پاکستان اینگونه سازگار کردند. اما چین با استفاده از دانش J-7P تجربه هایی بدست آورد که آنها را به صورت یک استاندارد برای ورژن های بعدی خود اختصاص داد.اختصاص طرح برای F-7 های P و F-7 های MP .
تصاویر از رادار اف-7 و تحقیقات چینی ها با سیمولاتور برای اف- 7 ( MG)



F-7 P : به تازگی این مدل از اف-7 ها ی اسکای بولت را چین برای پاکستان ساخت. تعداد این مدل ساخته شده برای پاکستان حدود 60 فروند است. با راه اندازی این مدل, تعدادی از اف-7 ها که در خدمت پاکستان بوند,طرح ارتقای رادار ایتالیایی گرینف MK-II آنها شروع شد که موفق شد گواهینامه ایزو 9002 را ازKamra Avionics که کارخانه الکترونیک و رادار پاکستان ( PAC) بود- Pakistan Aeronautical Complex- را دریافت کند. در مقایسه ایی که بین گرینف -7 و رادار جدید میتوان دید تنها افزایش 1 کیلوگرمی وزن آن است که به 56 کیلوگرم رسیده است. اما در مورد زاوایای اسکن رادار , تغییر -/ + 20 در جه ایی رادار به جای - /+ 10 درجه ایی گونه اصلی آن است, به عبارتی درجه دید( اسکن ) رادار 2 برابر شده است. ضمنا رادار جدید مجهز به ECM ( اخلالگر الکترونیکی سیگنا لها) و قابلیت دیدن و زدن و همچنین شلیک و زدن را دارد. ( look-down and shoot-down )همچنین این نسل از اف-7 میتواند به طور همزمان4 هدف را رهگیری و در زمان لازم یکی از چهار هدف را دنبال کرده و بزند!
این مدل یک گونه اموزشی به نام FT-7P هم دارد. با این تفاوت که گونه های اف-7 آموزشی چینی فاقد رادار هستند این مدل همانند مدل رزمی اف- 7 پی دارای رادار جنگی بوده به اضافه صندلی های ایجکت شونده مجرد, به طوری که میتوان برای نبرد ها آن را مسلح کرد واستفاده نمود.


J-7 III : که با استفاده از مهندسی معکوس از میگ های-21 MF ( فیشبد J) مصری( ظاهرا) الگو برداری شده است. به وسیله شرکت هواپیما سازی چنگدو ( CAC) در این جنگنده رادار کنترل آتش JL-7( که وزن 100 کیلوگرم و برد 28 کیلومتر و MTBF - طول عمر- 70 ساعت) را داشت و موتور توربو جت لیانگ WP-13 - نمایشگر سربالای و ایونیک جدیدو ظرفیت سوخت بیشتر شد.( تولید آن محدود به 20 تا 30 فروند شد) از فروش این مدل تا کنون گزارشی نشده است. ضمنا این مدل نیز توانایی شلیک آر -550 مازیک فرانسوی را دارد!
JZ-7: گونه اکتشافی از اف- های چنینی که مانند میگ-21 R بود. این هواپیما علاوه بر شناسایی توانایی عکس گرفتن را نیز دارد . همچنینمی توان غلاف های ESM اکتشافی ر ا روی آن توسعه داد.
Saber-II : گونه جایگزین برای سوپر 7 این مدل را کمپانی نورث روپ کروپوریشن با ارتقای F-7P های پاکستان انجام داد. در این مدل ( سابر 2) ورودی موتور در بینی هواپیما دست نخورد به عوض آن رادار این هواپیما تغییر داده شد و رادار جت جنگنده -شکاری اف-20 تایگر شارک به شماره AN/APG-67 ساخت جنرال الکتریک امریکا روی آن نصب شد. اما این برنامه به علت یک سری مسایل اعتراض آمیز در سال 1989 خاتمه داده شد.و به طور نهایی برای هواپیمای FC-1/JF-17 تکامل یافت.
غرب و اف- 7
( طرح سوپر-7 و ارتقای آن که با کمک تکنیک و دانش امریکایی ها بود پس از یک سری مسایل در سال 1989 به پایان رسید.سوپر 7 مانند F-7FS یک رادار بزرگتر و قدرتمند تری داشت, همچنین آنتن های به همراه دیگر اصلاحات زیادتر دیگری روی آن پیاده شد.)
در اواسط سال 1980 انگلستان ارتقای F-7 های M را رد کرد.پس از آن چینی ها توانستند نتایج موفقی را که به مربوط رد طرح آپگرید به سال 1980 میشد را بدست اورند, پیشتر انگلستان پیشنهاد کرده بود که در طرح ارتقای اف-7 های چین موتور جنرال الکتریک F-4040 یا موتور توربو فن پرات اند ویتنی PW 1120 را روی آن نصب کنند.تا اینکه موتور بهتر شود.انتخاب راداری که بتواند امواج مادون قرمز یا دسته های اشعه ماورای بنفش را شامل شود,که این مشخصات در رادار ها درSea Harrier FRS Mk 1 به کار برده شده است یا رادار AN/APG-69 ساخت امرسون .اگر چه تست نصب رادار روی جنگنده اف-7 موفق بود اما طرح ارتقای این هواپیما رد شد!قبل از اینکه موتور ها روی اف-7 ازمایش شوند! چون این موتور و رادار جدید قیمتشان از یک J-7 نو هم گران تر بود!!! ( قیمت آنها 2 میلون دلار آمریکا در سال 1984بود)

J-7E : نمونه ارتقا داده شده گونه J-7 II بود که در سال 1987 تکامل پیدا کرد و قرار شد که جایگزین گونه های J-7 II و اف-7 B باشد. در این مدل سطح بالها ی دلتایی 2 برابر شد, هواپیما از موتور توربوجت WP-13F بهره گرفت و رادار سوپر اسکای رنجر مارکونی انگلیسی روی آن نصب شد.توانایی حمل سوخت بیشتر و مصرف آن هم دستخوش تغییرات مفید شد. قدرت مانور این مدل از جنگنده 45% از F-7 M ها بیشتر بود.طول باند برای لندینگ وتیک اف برای J-7E به 600 متر رسید, این در حالیست که طول باند برای تیک اف J-7 به 1000 متر و 900 متر برای لاندینگ بود. J-7E اولین نمونه از خانواده J-7 بود که به سیستم HOTAS مجهز شد, که از ان به بعد این استاندارد برای مدل های بعدی به کار برده شد.
بالهای تغییر داده شده اف-7


J-7EH : نمونه ساخته شده برای نیروی دریایی که توانایی حمل موشک ای ضد کشتی مثل C-802 را داشت.اما بنابر محدودیت رادار J-7EH این هواپیما نمیتوانست که به طور مستقل با داشتن موشک های ضد کشتی هدف هایی که بودند را مورد اصابت قرار بدهد و با آنها( کشتی ها) درگیر شود! بنابر این اطلاعات هدف یابی میبایست توسط هواپیمای دیگر مثل SH-5 یا Y-8X فراهم میشد.